Het Fort van Bornem is het laatst gebouwde fort van de fortengordel en zag weinig actie tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ook vandaag staat de rust er centraal: het domein wordt nu gebruikt voor verblijfsrecreatie.
Wat kan je er doen?
In de gracht wordt gevist en je kan er rondwandelen en -fietsen.
Fietsers kunnen het fort ontdekken samen met het Fort van Liezele, het Fort van Puurs, het Fort van Steendorp en het Fort van Breendonk via de route ‘Versterkt erfgoed in Klein-Brabant’ van de brochure "Herover de Forten". Je kan zelf een route opstellen dankzij de fietsknooppunten. Het Fort van Bornem ligt tussen knooppunten 40 en 89.
Te voet kan je een wandeling maken in de buurt dankzij de wandelknooppunten. Het fort ligt tussen knooppunten 41 en 43 van het netwerk 'In het Land van Stille Waters'. Het levert je een onverwachte wandeling in het groene Klein-Brabant op. De studiegroep van het fort van Bornem creëerde een boekje met een fraaie bunkerroute.
Natuur
In het fort hebben heel wat vleermuizen hun thuis gevonden. De meest voorkomende soorten zijn de ingekorven vleermuis, de meervleemuis, de watervleermuis, de franjestaart, de Brandt vleermuis en de baardvleermuis. Het domein is een Europese Speciale Beschermingszone.
Wil je meer weten over de fauna en flora die in het fort vertoeven en de manier waarop ze beschermd worden? Klik dan hier.
Geschiedenis
Het Fort van Bornem is het laatst gebouwde fort van de fortengordel: hoewel de bouw al begonnen was in 1908, was het fort nog niet klaar bij de uitbraak van de Eerst Wereldoorlog in 1914. Het fort is gespaard gebleven van zware aanvallen tijdens deze oorlog.
Voor een uitgebreider overzicht van de geschiedenis van het Fort van Bornem kan je hier terecht.
Het fort vandaag
Vandaag is het fort een gebied voor verblijfsrecreatie met recreatiewoningen rond de fortgracht en een cafetaria.
In de buurt
Vlakbij het Fort van Bornem vind je nog enkele plaatsen om even te ontspannen, zoals het sport- en recreatiecentrum ‘Breeven’. Hier kan je onder andere een zwembad, minigolf, sportterreinen en een klimmuur vinden. Ook kinderboerderij ‘Barelhoeve’ is niet ver. Voor meer versterkt erfgoed kan je terecht bij de kastelen van het Kasteel d'Ursel en van Sint-Aldegonde.
Bereikbaarheid
Automobilisten en fietsers: via de Barelstraat en de Kluisstraat, een zijstraat van de Puursesteenweg (N159).
Bushalte: Bornem Kinderboerderij in de Barelstraat.
Digitaal Hoogtemodel
Sinds 2015 is het nieuwe Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen II beschikbaar. Dit is een kaart met gedetailleerde gegevens over de hoogteverschillen in Vlaanderen.
Een studie van de UGent, in opdracht van de provincie Antwerpen, ontdekte op basis van dit materiaal heel interessante nieuwe gegevens over het militair erfgoed rond Antwerpen. Zo blijkt dat er op en tussen de forten op verschillende plaatsen nog loopgraven aanwezig zijn. Deze loopgraven zijn duidelijk herkenbaar op de kaarten van het hoogtemodel.
De beelden hieronder tonen een luchtfoto van het fort naast een beeld van het hoogtemodel.
Chaletbeheer Fort van Bornem
Fred Schelfout
Barelstraat 228
2880 Bornem
0479/293407 / fortvanbornem@gmail.com
Studiegroep Fort Bornem vzw
Kleine Breedstraat 4
9100 Sint-Niklaas
Natuurpunt Klein-Brabant vzw
Herwig Mees
Kloosterstraat 11
2880 Bornem