Om het fort niet onbeschadigd in de handen van de tegenstander te laten vallen, blies het Belgische leger tijdens de Eerste Wereldoorlog zelf een deel van het fort op. Nu is het domein een recreatiegebied en wordt het gebruikt door verenigingen.
Wat kan je er doen?
Fietsers kunnen het fort ontdekken samen met het Fort van Stabroek en het Fort van Kapellen via de route ‘Antwerpse polders en kasteeldomeinen’ van de fietsbrochure "Herover de Forten". Je kan zelf een route opstellen dankzij de fietsknooppunten. Het Fort van Merksem ligt aan knooppunt 78. Voor kinderen is er een speeltuin. Een kort maar krachtige geschiedenis krijg je in het voormalige cachot van het fort. Prachtig gerestaureerd geeft het met beeld en oorspronkelijk materiaal een beeld van het fort tijdens de twee Wereldoorlogen. Contacteer de gidsen van het fort voor een rondleiding.
Natuur
Wil je meer weten over de fauna en flora die in het fort vertoeven en de manier waarop ze beschermd worden? Klik dan hier.
Geschiedenis
Het bakstenen fort werd gebouwd van 1871 tot 1882, alhoewel de sluitsteen ‘1876’ vermeldt. Later, in 1911 en 1912, werd het fort versterkt met beton. Vlak voor de val van Antwerpen in oktober 1914, blies het Belgische leger een deel van het fort op om het niet onbeschadigd in handen van de Duitsers te laten vallen. Nadien werd het een depot en tot 1972 was het een kazerne van de Belgische Zeemacht.
Voor een uitgebreider overzicht van de geschiedenis van het Fort van Merksem kan je hier terecht.
Het fort vandaag
Sinds 1977 werd het domein omgevormd tot recreatiedomein door de gemeente Merksem. Behalve de lokalen van talloze verenigingen, herbergt het fortdomein nu sportterreinen, een recreatiecomplex en volkstuinen.
Bereikbaarheid
Automobilisten en fietsers: via de Bredabaan (N1) en de Fortsteenweg.
Tram- en bushalte: Fortsteenweg op de Bredabaan.
Digitaal Hoogtemodel
Sinds 2015 is het nieuwe Digitaal Hoogtemodel Vlaanderen II beschikbaar. Dit is een kaart met gedetailleerde gegevens over de hoogteverschillen in Vlaanderen.
Een studie van de UGent, in opdracht van de provincie Antwerpen, ontdekte op basis van dit materiaal heel interessante nieuwe gegevens over het militair erfgoed rond Antwerpen. Zo blijkt dat er op en tussen de forten op verschillende plaatsen nog loopgraven aanwezig zijn. Deze loopgraven zijn duidelijk herkenbaar op de kaarten van het hoogtemodel.
De beelden hieronder tonen een luchtfoto van het fort naast een beeld van het hoogtemodel.
District Merksem
Burgemeester J. Nolfplein 1
2170 Antwerpen-Merksem
Telefoon: +32 (0)3 338 73 11
E-mail: district.merksem@stad.antwerpen.be
